JASTRZĘBIE – ZDROJE SOLANKOWE JODO-BROMOWE (dawniej Koenigsdorff-Jastrzemb).
Miejscowość kąpielowa Jastrzębie-Zdrój jest gminą położoną w południowej części powiatu Rybnickiego, województwa Śląskiego, 300 m. ponad poziomem morza w okolicy lesistej, pagórkowatej z cudownym widokiem na bliskie Beskidy. Stacja kolejowa oraz urząd pocztowy telegraficzno-telefoniczny Jastrzębie-Zdrój. Klimat łagodny. Temperatura od 1.V. do 1.X 16°C. Powietrze jest nadzwyczaj czyste i zdrowe.
Środki lecznicze: Naturalne kąpiele jodowo-bromowe, kąpiele borowinowe, inhalacje i natryski, w przygotowaniu elektroterapja, elektryczne kąpiele, sztuczne słońce (lampy kwarcowe) etc., 2 silne źródła solankowe 150 i 240 m. głębokie. Jedne źródło tylko czynne, które wydaje na godzinę przeszło 20 m³ solanki.
Skład chemiczny: smak słony; wygląd przejrzysty; odczyn: lakmus słabo alkaliczny etc.
Analiza:
chlorku sodowego........................1,144710%
chlorku potasowego.....................0,003690%
chlorku wapniowego.....................0,055150%
chlorku magnezowego..................0,034215%
jodku magnezowego....................16,85 mg. na 1 litr
bromku magnezowego..................23,71 mg. na 1 litr
chlorku barowego..........................ślad
chlorku strontowego......................ślad
węglanu żelazawego....................4,3 mg. na 1 litr
węglanu wapniowego...................43,7 mg. na 1 litr
węglanu magnezowego................1,3 mg. na 1 litr
węglanu manganu.........................ślad
kwasu krzemowego........................2,2 mg. na 1 litr
boranu sodowego..........................ślad
substancji organicznej...................znaczne ślady
siarczanu i węglanu barowego.......ślad
fluorku wapniowego.......................ślad
Solanka pompowana z źródła do rezerwoarów przechodzi naturalnem ciśnieniem przez miedziane (ogrzewane rury) do wanien. Kąpiele borowinowe z własnych pokładów borowinowych.
Urządzenia lecznicze: „Nowe łaźnie”, gmach wybudowany w r. 1913 z zupełnie nowoczesnemi urządzeniami i komfortem. Mieści się w nim 20 kabin kąpielowych dla dorosłych znakomicie urządzonych (wanny emaljowane), 3 sale dla kąpieli dziecięcych, inhalatorjum i hydroterapja. „Stare łaźnie” 25 kabin kąpielowych dobrze urządzonych z wannami marmurowemi (monolity) i jedna sala dla kąpieli borowinowych. „Łaźnie dziecięce” w zakładzie „Marjanów” 40 wanien. Elektroterapja w przygotowaniu. Cała miejscowość jest przyłączona do sieci kanalizacyjnej, wodociągowej i elektrycznej Zakładu kąpielowego.
Solanka – używana do picia, kąpania i inhalacji – jest stosowana przeciwko wszelkim przewlekłym zapalnym chorobom kobiecym, katarom, reumatyzmom (gościec stawowy i mięśniowy), chorobom narządu trawienia, cierpieniom przewlekłym górnego odcinka dróg oddechowych i chorobom dziecięcym.
Przeciwwskazania: gruźlica płucna we wszystkich okresach; choroby weneryczne w ostrej formie; wszelkie stany gorączkowe (przed wyjazdem temperaturę mierzyć).
Lekarz kąpielowy stale ordynujący prowadzi nadzór sanitarny. Apteka w miejscu.
Oprócz sanatorjów Spółki Brackiej i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych województwa Śląskiego przeznaczonych dla ich członków, znajduje się w Jastrzębiu-Zdroju zakład sióstr Boromeuszek „Marjanów” dla chorych dzieci (400 łóżek), który także przyjmuje dorosłych (50 łóżek). Sanatorjum wojskowe zostanie w najbliższym czasie ukończone. Z prywatnych pensjonatów poleca się „Kasyno zdrojowe”, pensjonat im. „Marji Konopnickiej”, restaurację kuracyjną, pensjonat p. Dégras. Oprócz kasyna znajduje się w zdroju jeszcze jeden hotel i kilka restauracyj i pensjonatów. W Jastrzębiu-Zdroju znajdzie pomieszczenie przeszło 600 kuracjuszów. Całodzienne utrzymanie wraz z pokojem od 4 do 10 zł. od osoby. Ceny kąpieli i innych zabiegów leczniczych od 0.75-4.00 zł. Roczna frekwencja zdroju przeszło 3.000 osób. Czas trwania sezonu od 1 maja do 1 października.
Rozrywki: Przecudny stary park z dużemi jarami oraz 1.000 morgów majątku ziemskiego (własność właścicieli zakł. kąp.) umożliwiają wygodne przechadzki. Codzienny koncert przed południem i po południu. Kino, radjo i bibljoteka w miejscu. Właścicielami Zakładu kąpielowego są spadkobiercy śp. D-ra med. Witczaka.
Wszelkich informacyj udziela zarząd kąpielowy, do którego we wszystkich sprawach należy się zwracać. Biuro zarządu czynne od 9-13 i od 15-17 godziny.
Połączenie kolejowe: z Katowic odchodzą pociągi do Jastrzębia-Zdroju o godzinach: 7.20, 10.30, 13.20, 17.20, 20.55, 23.12.