Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 35

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 36
JASPedia

Pozostałe poniedziałek, 03 marca 2014 16:02   |  

Czterobrygadowy system pracy

Czterobrygadówka - system pracy obowiązujący w jastrzębskich kopalniach do 1980 r.; jeden z powodów sierpniowych strajków w 1980r.

Od 1968r. władze PRL zaczęły wprowadzać w kopalniach czterobrygadowy system pracy. Taki system pozwalał bowiem na zintensyfikowanie wydobycia surowców. Dzięki czterobrygadówce kopalnie mogły fedrować niemal bez przerwy. System ów zakładał podział całej załogi zakładu na cztery zmiany. Podczas gdy trzy zmiany pracowały kolejno po sobie, każda po 8 godzin, czwarta zmiana miała dzień wolny. Przy czym dniami roboczymi były również niedziele i święta. Urzędowo wolnymi od pracy były tylko: 1 I, święta wielkanocne, 1 V, 22 VII, 1 XI, 4 XII, 25 i 26 XII. Dodatkowo każdy robotnik raz w miesiącu mógł zostać zobowiązany przez dyrekcję zakładu do podjęcia pracy w jednym z przysługujących mu dni wolnych.

Za nieusprawiedliwione niestawienie się w pracy, przepisy przewidywały szereg sankcji: utratę prawa do podwójnego wynagrodzenie (zgodnie z Kartą Górnika), utratę czternastej pensji, utratę zasiłku rodzinnego, utratę premii zadaniowej, obniżenie trzynastej pensji. Do nieformalnych kar należały m.in. przeniesienia na gorzej płatne stanowiska.

Największa uciążliwość tego sytemu polegała na tym, że dni wolne wypadały głównie w środku tygodnia. Wolna sobota czy niedziela przypadała raz na kilka tygodni. Burzyło to życie rodzinne i towarzyskie górników.

Taki system pracy wprowadzono również jastrzębskich kopalniach. Jego uciążliwość, połączona ze zmuszaniem górników do pracy w nadgodzinach, była jednym z powodów robotniczego wystąpienia w sierpniu 1980 r. Postulat zniesienia czterobrygadówki, i zapewnienia wolnych sobót i niedziel, trafił do Porozumienia Jastrzębskiego.

Źródła:

  • Ks. Michał Kłakus, Kościół i robotnicy. Kościół katolicki na Górnym Śląsku wobec Pierwszej Solidarności w Jastrzębiu-Zdroju. Katowice 2011 r.
  • Szczepański J.J., Górnik Polski. Ludzie z pierwszych stron gazet. Warszawa 2005 r.
Czytany 2101 razy
Ostatnio zmieniany środa, 20 listopada 2024 13:32

Paweł Warłycho

Politolog z zawodu i zamiłowania. Autor artykułów o najnowszej historii Jastrzębia publikowanych m.in. w "Biuletynie Galerii Historii Miasta" oraz jastrzębskim dodatku do "Dziennika Zachodniego", a także współaut

Najczęściej czytane

Słowa kluczowe