Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 35

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 36
JASPedia

Publikacje i media poniedziałek, 03 marca 2014 16:08   |  

MKR w Jastrzębiu Zdroju: „Solidarność” – czym jest i do czego dąży?

„MKR w Jastrzębiu Zdroju: <> – czym jest i do czego dąży?” – artykuł opublikowany 13 października 1980 r. w „Dzienniku Zachodnim”, będący deklaracją programowo-ideową jastrzębskiej struktury NSZZ „Solidarność”.

Artykuł zawierał deklarację działania w ramach konstytucji PRL. „Stoimy na gruncie zasad ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego zawartych w konstytucji PRL i zasad określonych w międzynarodowych umowach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej” – pisano. W dalszej części tekstu opowiedziano się za branżowym charakterem struktur (w przeciwieństwie do Gdańska, gdzie opowiadano się za strukturami regionalnymi). Argumentowano to tym, że: „stworzenie sekcji i branż (…) pozwoli na lepsze reprezentowanie interesów poszczególnych grup zawodowych o specyficznych często warunkach pracy i potrzeb.” Zaznaczano jednak, że poszczególne branże związku mają solidarnie współpracować dla dobra całego społeczeństwa. Dalej przyznawano, że realizacja „Porozumienia Jastrzębskiego” przebiega „opieszale”, ale zdaniem MKR-u w najbliższym czasie będzie „zapewnienie realizacji wszystkich postulatów”. Miejsce „Solidarności” w socrealistycznym systemie politycznym określono: „nasza działalność nie ma na celu zastępowania władz administracyjnych i państwowych, lecz jest i chce być czynnikiem pobudzającym i kontrolującym zarazem administrację oraz przyspieszającym rozwój gospodarczy.”

Całość artykułu napisana jest w ugodowym tonie. Unika się krytykowania władz PRL. I choć takie deklaracje jak: „naszym celem jest silna, praworządna, demokratyczna Polska – dobro wspólne wszystkich Polaków”, mogą brzmieć rewolucyjnie, to zaraz przychodzi wyjaśnienie: „dla osiągnięcia tego celu niezbędne jest stworzenie warunków lepszego, rytmicznego i spokojnego działania, opartego na wzajemnym zaufaniu władz i naszych związkowców, bowiem chcemy odrzucić to wszystko, co nas dotychczas dzieliło”. Powyższe cytaty oddają zresztą ducha całego artykułu. Z jednej strony odwoływano się do szczytnych idei, z drugiej deklarowano podporządkowanie i umiar swoich dążeń.

Tekst opublikowany w „Dzienniku Zachodnim” nie był jednak tym samym, jaki przygotował MKR Jastrzębie. Na polecenie władz partyjnych zmieniono niektóre fragmenty. Dopisano m.in. akapit o branżowej strukturze „Solidarności”.  

Może dziwić fakt, że władza komunistyczna w ogóle pozwoliła działaczom Związku publikować swoje teksty w prasie reżimowej, wpisywało się to jednak w linię prowadzenia polityki wobec „Solidarności”, narzuconą przez I sekretarza KW PZPR w Katowicach Andrzeja Żabińskiego śląskiemu aktywowi partyjnemu, milicji i SB. Jednym z zaleceń Żabińskiego było faworyzowanie tych działaczy związkowych i tych struktur Związku, które dawały szansę na przejęcie nad nimi kontroli. Takim działaczem był niewątpliwie przewodniczący MKR Jastrzębie Jarosław Sienkiewicz. Przewodniczący, wraz z swoją frakcją w MKR, chciał bowiem dokładnie tego, czego oczekiwał Żabiński: branżowej struktury „Solidarności” (co mogłoby doprowadzić do rozbicia Związku), współpracy z władzą, unikania postulatów politycznych (całkowite odcięcie się od działaczy KSS KOR), budowania struktury konkurencyjne do gdańskiego przywództwa ruchu, dążenie do scalenia „Solidarności” z istniejącymi państwowymi związkami zawodowymi. Zatem, pomimo zmiany treści artykułu przed drukiem, nie odbiegał on zasadniczo od tego, w jakim kierunku Sienkiewicz chciał poprowadzić jastrzębską „Solidarność”. Inną rzeczą jest, czy był to jego wizja, czy po prostu wykonywał polecenia sekretarza? I czy Sienkiewicz wyraził zgodę na zmianę treści artykułu? Pierwotny tekst był inny, i zyskał akceptację całego MKR. Również grupy Stefana Pałki, Tadeusza Jedynaka i Grzegorza Stawskiego, którzy stali w opozycji do Sienkiewicza i byli lojalni wobec Gdańska.

 

Źródła:

  • MKR w Jastrzębiu Zdroju: „Solidarność” – czym jest i do czego dąży? w: Dziennik Zachodni, nr 222, z 13 X 1980 r.
  • Ks. Michał Kłakus, Kościół i robotnicy. Kościół katolicki na Górnym Śląsku wobec Pierwszej Solidarności w Jastrzębiu-Zdroju. Katowice 2011 r.
  • Boratyn M., Ciałoń J., Gałuszka M., Kuboszek A., Muszalska B., Pomykoł K., Jastrzębska Solidarność 1980- 2010. Jastrzębie- Zdrój 2010 r.
  • Szczepański J.J., Górnik Polski. Ludzie z pierwszych stron gazet. Warszawa 2005 r.
Czytany 1721 razy
Ostatnio zmieniany środa, 20 listopada 2024 18:41

Paweł Warłycho

Politolog z zawodu i zamiłowania. Autor artykułów o najnowszej historii Jastrzębia publikowanych m.in. w "Biuletynie Galerii Historii Miasta" oraz jastrzębskim dodatku do "Dziennika Zachodniego", a także współaut

Najczęściej czytane

Słowa kluczowe