Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 35

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 36
JASPedia

Architektura sobota, 08 marca 2014 11:30   |  

Kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej w Moszczenicy

Kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej w Moszczenicy

Wraz z utratą drewnianego kościoła, którego strawił ogień w 1938 r., przystąpiono do budowy nowego. Tymczasową kaplicę urządzono w starej, przeznaczonej do rozbiórki szkole. Na czele komitetu budowy stanął Franciszek Ranoszek. W 1939 r. rozpoczeto budowę nowego kościoła, którego projekt wykonali artyści Szołdra i Kluza. Roboty prowadził budowniczy Kroczek z Żor. Zakupiono 100 tys. sztuk cegły, zabetonowano fundamenty pod kościół i wieżę. Rozpoczęto budowę ścian bocznych, które wzniesiono do wysokości 4 m. Cegłę zakupiono w miejscowej cegielni Ranoszków. Wybuch drugiej wojny zatrzymał budowę koscioła. Władze okupacyjne zabroniły dalszych prac oraz zarekwirowały 3 wagony cementu, 90 tys. sztuk cegły oraz całą tarcicę. W 1940 r., po licznych interwencjach, zezwolono na dalszą budowę. Po wybudowaniu murów wieży do wysokości 4 m. ponownie zakazano dalszych prac.

W 1947 r. wznowiono prace budowlane. Część cegieł zakupiono w uruchomionej cegielni Ranoszków w Moszczenicy oraz w Maruszach. Drewno zakupiono w Lyskach, a dachówki robiono we własnym zakresie. W 1949 r. zakończono budowę stanu surowego kościoła. Z powodu braku żelaza nie dokończono wiezy, zamykając ją na wysokości dachu. Zbudowano prowizoryczny ołtarz, który wykonał Ludwik Dudek. 8 października 1950 r. odbyło się poświęcenie kościoła, którego dokonał ks. biskup ordynariusz Stanisław Adamski. Mszę św. odprawił ks. Maksymilian Kowalczyk w asyście proboszczów z Ruptawy i Mszany. Świątynie oddano pod opiekę Matki Boskiej Różańcowej. Było to następstwem obchodów Roku Maryjnego ustanowionego przez papieża Piusa XII. W kościele znalazły się przedmioty ocalałe z pożaru starego kościoła. Tabernakulum obrotowe, barokowe z XVIII w., z figurami dwóch puttów i Baranka oraz płaskorzeźbą Chrystusa Ukrzyżowanego. Barokowa pokrywa chrzcielnicy z rzeźbioną grupą Chrztu w Jordanie z XVIII w. Barokowy lawaterz cynowy w kształcie kuli. Skarbona z nia drzewnego oraz krucyfiks ludowy. Ponadto krzyż ołtarzowy, barokowy z XVIII w., sześć lichtarzy barokowych (cztery drewniane i dwa cynowe) z XVIII w., Dwie latarnie procesyjne z XIX w., monstrancja barokowa z końca XVII w. z plakietkami na glorii (św. Jana, św. Anny, św. Józefa, św. Jakuba, św. Marii Magdaleny oraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem), puszka z połowy XVII w. oraz kielich gładki z XVIII w.

W 1951 r. ufundowano ławki, które wykonała stolarnia Kubeczka z Gołkowic. Do tej pory parafianie do kościoła przynosili własne krzesła. W 1956 r. ustawiono ołtarz główny, który wyrzeźbił Leon Strządała z Gliwic. Stacje Drogi Krzyżowej, chrzcielnicę i boczne kinkiety z metaloplastyki wykonał Stanisław Słodowy z Gliwic. W 1957 r. zakończono prace przy ołtarzu głownym. W jego punkcie centralnym ustawiono figurę Matki Boskiej Różańcowej, a prezbiterium ozdobiono obrazami Tajemnic Różańcowych. W 1961 r. zakończono montaż stacji Drogi Krzyżowej. 25 kwietnia 1967 r. kuria diecezjalna wydał dekret przywileju ołtarza dla kościoła parafialnego. Mosiężna tabliczka upamiętniająca to wydarzenie została zamontowana w ołtarzu. 15 maja tego samego roku ks. biskup sufragan Józef Kurpas poświęcił dzwony (Matki Boskiej Różańcowej, św. Barbary i św. Mikołaja). Także w 1967 r. miał miejsce pożar wieży, który szybko został opanowany przez miejscową drużynę Ochotniczej Straży Pożarnej. W 1975 r. kościół został otynkowany. W 1983 r. ufundowano dla kościoła kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, którą wykonał Stanisław Respondek z Rudy Śląskiej, zaś ramę wyrzeźbił Leon Strzondała.

W nocy z 7 na 8 października 1985 r. dokonano włamania do kościoła. Sprawcy weszli przez okno w dachu zakrystii. Bezskutecznie próbowali wyłamać sejf. Po włamaniu się do tabernakulum ukradli 2 puszki. Jednak pochodziła z 1930 r. i była darem Jana Ranoszka, natomiast druga została ufundowana w 1918 r. przez rodzinę Mendrelów. Złodzieje wyłamali także zamki w 3 skarbonkach. Porzucone w potoku zniekształcone i pozbawione elementów ozdobnych puszki zostały znalezione przez milicjantów. Sprawców ujęto a puszki oddano do renowacji. W 1990 r. wyremontowano chór i przystosowano go do zabudowy nowych organów. Wykonano konserwację konstrukcji dachowej oraz ocieplenie stropów kościoła. Dach pokryto blachą cynkową, a wnętrze kościoła wymalowano. Zakupiono nową monstrancję oraz odnowiono zabytkowe lichtarze mosiężne z ołtarza głównego. 23 września 1992 r. poświęcono nowe organy, które wykonała firma Bronisława Cepki z Popowa. W 1996 r. odrestaurowano zabytkowe kandelabry procesyjne z XVIII w.

W 1998 r.rozpoczęto wymianę okien na aluminiowe, przystosowane do nowych witraży. W 1999 r. wykonano remont hełmu wieży kościelnej, który obłożono blachą miedzianą oraz zamontowano w kościele ogrzewanie podłogowe. W 2000 r. przebudowano prezbiterium oraz rozpoczęto montaż pierwszych witraży. Wymieniono instalację elektryczną i nagłośnienie kościoła.  16 kwietnia 2001 r. przeniesiono z cechowni KWK "Moszczenica" do kościoła figurę św. Barbary. W 2002 r. zakończono malowanie kościoła i wymianę okien. Odnowiono także witraż w prezbiterium. Schody przy wejściu głównym zostały wyremontowane, zamontowano balustrady ze stali nierdzewnej oraz podjazd dla niepełnosprawnych. W drugiej połowie roku rozpoczeto prace przy elewacji zewnetrznej kościoła i wieży. W 2004 r. wymieniono głośniki i wzmacnacze oraz wyczyszczono i nastrojono organy. W grudniu 2005 r. zakończono budowę domu przedpogrzebowego.  

Proboszczowie
- ks. Edward Adamczyk kuratus (1922-1925), proboszcz (1925-1938)
- ks. Maksymilian Kowalczyk administrator (1938-1939), proboszcz (1939-1955)
- ks. Franciszek Długajczyk administrator (1955-1958), proboszcz (1958-1970)
- ks. Machura Alfons (1970-1979)
- ks. Stanisław Budniok (1979-1998)
- ks. Andrzej Drabik administrator(1998), proboszcz (1999-nadal)

Źródła:

  • Dzieje parafii św. Mikołaja oraz Matki Boskiej Różańcowej w Moszczenicy, Jastrzębie-Zdrój 2007.
  • Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom VI woj. katowickie, zeszyt 14 pow. wodzisławski, Warszawa 1960.
  • Mazur D., Jastrzębie-Zdrój. Święty Jan Nepomucen patron miasta, Jastrzębie-Zdrój 2011.
  • Siemko P., Jastrzębie Zdrój w zabytkach sztuki, Jastrzębie-Zdrój 1992.
  • http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Parafia_Matki_Bo%C5%BCej_R%C3%B3%C5%BCa%C5%84cowej_w_Moszczenicy
Czytany 2498 razy
Ostatnio zmieniany piątek, 22 listopada 2024 09:38

Dariusz Mazur

Pasjonat lokalnej historii. Kolekcjoner oraz autor wielu artykułów o przeszłości Jastrzębia.

Najczęściej czytane

Słowa kluczowe