Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 35

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 36
JASPedia

Miejsca sobota, 08 marca 2014 12:17   |  

Krzyż przy ul. Połomskiej

Krzyż przy ul. Połomskiej

Są dwa opracowania: „Historia krzyża na Pochwaciu” oraz „Aneks do historii krzyża przy ul. Połomskiej”. Autorem obydwu opracowań jest p. Józef Zdziebło. Pierwszy tekst powstał w listopadzie 1984 roku, zaś Aneks opracowany został w maju 1990 roku. Choć tytuły tych opisów – na pierwszy rzut oka – zdawałyby się wskazywać na różne miejsca, to w rzeczywistości chodzi o ten sam krzyż, na rogu ul. Połomskiej i Ks. Bpa H. Bednorza.

W 1912 r., w wyniku parcelacji majątku "Mendowiec", rodzina Materów nabyła nieruchomość znajdującą się na Pochwaciu (obecnie ul. Połomska) przy skrzyżowaniu dróg Mszana - Wodzisław, Szeroka - Żory (prawdopodobnie tym szlakiem maszerował jeden z oddziałów króla Jana III, zdążając na odsiecz Wiednia) oraz Połomia - Rybnik, Jastrzębie - Cieszyn. Na tej posesji znajdował się drewniany krzyż z blaszanym wizerunkiem Ukrzyżowanego Chrystusa w cieniu czterech kasztanów. W dokumentach nabycia tej posesji była wzmianka, że nie wolno tego krzyża usunąć.

Jednak po latach wizerunek Chrystusa z blachy pordzewiał a zmurszałe drzewo krzyża groziło upadkiem, Franciszek Matera postanowił w 1927 r. postawić nowy krzyż. Przeznaczył na to okazały dąb z własnego lasu, a wykonawcami byli cieśla Franciszek Gawełczyk i Augustyn Goik, obaj z Jastrzębia. Drzewo jest ciosane z pozostawioną ziemną, korzeniową częścią pnia, co dało krzyżowi niezachwianą stabilność. Z miejsca wykonania przetransportowano krzyż końmi i postawiono dokładnie w miejscu poprzedniego. Obecny wizerunek Chrystusa jest odlewem żeliwnym, wykonanym na zamówienie w warsztacie odlewniczym Barteckiego w Żorach.

W czasie ostatniej wojny 1939-45 krzyż został nietknięty. Do 1950 r., kiedy teren ten należał do parafii Jastrzębie Górne, jak i później do 1976 r. do parafii Jastrzębie-Zdrój, w Dni Krzyżowe przychodziły nieraz procesje parafialne. Od 1976 r., tj. od erygowania parafii św. Józefa, jest miejscem corocznej procesji w Dni Krzyżowe, jak również pierwszym ołtarzem w czasie procesji Bożego Ciała.

W latach 1969-1972 w czasie budowy nowej drogi (ul. Połomska) znacznie poszerzonej, krzyż znalazł się na jednej osi i musiał być usunięty. Dokonali tego drogowcy i przez jedną noc krzyż przeleżał na ziemi. Na drugi dzień po porozumieniu z właścicielem, ci sami ludzie postawili go na obecnym miejscu, obracając go o 45 stopni frontem na południe, gdzie powstało nowe osiedle.

Obecnym opiekunem krzyża jest zięć fundatora Paweł Ostrzołek, który respektując wolę zmarłego teścia, zachowuje w swoim lesie następny dąb, by w razie potrzeby zastąpić obecny krzyż, dając świadectwo religijności "ludzi z tej ziemi".

Czas i warunki atmosferyczne coraz bardziej pogarszały stan techniczny krzyża, dlatego rodzina Ostrzołków już wcześniej rozpoczęła przygotowania do jego wymiany. Ponieważ fundatorzy postanowili, że nowy krzyż nie będzie wkopany w ziemię, lecz postawiony na szczudle, niezwłocznie przystąpiono do przygotowania fundamentu. 9 kwietnia 1990 r. krzyż stanął na swoim miejscu, a 10 kwietnia 1990 r. w obecności proboszcza ks. Pawła Kaszy, wikarego ks. Bernarda Drozda i licznych parafian, poświęcenia krzyża dokonał O. Tarsycjusz Waszecki, franciszkanin, głoszący w tym czasie w parafii nauki rekolekcyjne. Krzyż ma wysokość 6 metrów, rozpiętość ramion 1,80 metra, grubość belki 25 x 25 cm. Umieszczone na krzyżu daty 1927-1990 to okres trwania poprzedniego krzyża.

Źródła:

  • Szaforz C., Dzieje kościoła i parafii św. Barbary i św. Józefa w Jastrzębiu-Zdroju, Jastrzębie-Zdrój 1999.
  • http://www.jastrzebiebj.katowice.opoka.org.pl/
  • http://www.encyklo.pl/index.php5?title=Kapliczki_i_krzy%C5%BCe_przydro%C5%BCne_w_Jastrz%C4%99biu_Zdroju
Czytany 1933 razy
Ostatnio zmieniany poniedziałek, 09 grudnia 2024 20:45

Dariusz Mazur

Pasjonat lokalnej historii. Kolekcjoner oraz autor wielu artykułów o przeszłości Jastrzębia.

Najczęściej czytane

Słowa kluczowe