Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 35

Deprecated: Function strftime() is deprecated in /home/klient.dhosting.pl/zwach/jaspedia.jasnet.pl/public_html/module/Index/text.php on line 36
JASPedia

Architektura środa, 26 lutego 2014 16:51   |  

Dwór Witczaków na Mendowcu

Dwór Witczaków na Mendowcu

Siedziba ziemiańska, dwór Witczaków, rozlewnia wód mineralnych

Budynek powstał na przełomie XVIII i XIX wieku. Budowla parterowa, murowana, wzniesiona na planie prostokąta. Elewacja frontowa siedmioosiowa. Trzy osie środkowe stanowiły ryzalit podwyższony o piętro zakończone trójkątnym szczytem. Do ryzalitu dostawiono portyk o trzech arkadach, zamkniętych łukiem odcinkowym, z tarasem na piętrze. Do portyku prowadziły schody. Całość podpiwniczona. Okna na parterze i piętrze prostokątne, elewacje tynkowane. Całość nakrywał dach naczółkowy, kryty dachówką. Od zachodu dostawiona była przybudówka, zapewne późniejsza. W 1858 r. dworek należał do Anny von Stengel, od której pochodziła nazwa "Annaruh" (Spokój Anny). Następnym właścicielem był Wincenty Wronowski, ziemianin, który jeszcze w 1876 r. był właścicielem majątku.

W 1920 r. budynek został kupiony przez braci Mikołaja i Józefa Witczaków od Roberta Mende. To od jego nazwiska pochodzi nazwa Mendowiec. Przed wybuchem III powstania mieściło się tu dowództwo i sztab Grupy „Południe” Wojsk Powstańczych. W okresie II RP posiadłość stanowiła siedzibę rodu Witczaków, w której przyjmowali m. in.  wojewodę śląskiego Michała Grażyńskiego czy Melchiora Wańkowicza. Po II wojnie światowej na mocy ustawy o reformie rolnej nieruchomość została przejęta przez władze ludowe. Budynek służył jako mieszkania dla pracowników uzdrowiska a następnie została uruchomiona wytwórnia wód gazowanych.. W latach 90. XX wieku budynek został sprzedany prywatnemu inwestorowi. 

Źródła:

  • Siemko P., Rody rycerskie z terenu Jastrzębia i okolicy, Jastrzębie-Zdrój 2003.
  • Mrożkiewicz J., Zapomniany życiorys śląskiego powstańca, Mikołaj Witczak jr. „Wspomnienia” i „Przyczynki”, Jastrzębie-Zdrój 2006.
  • Jastrzębie Zdrój. Dzieje uzdrowiska. Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa 1951-2001, Opole-Jastrzębie Zdrój 2001.
  • Biuletyn Galerii Historii Miasta nr 8 maj 2008.
  • Musioł L., Kronika parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym, Jastrzębie Górne 1957. (z późniejszymi zapiskami)
Czytany 4645 razy
Ostatnio zmieniany piątek, 22 listopada 2024 11:05

Dariusz Mazur

Pasjonat lokalnej historii. Kolekcjoner oraz autor wielu artykułów o przeszłości Jastrzębia.

Najczęściej czytane

Słowa kluczowe