Ogólnopolskie strajki sierpnia 1980 r., które swoim zasięgiem objęły największe zakłady pracy PRL, wymusiły na władzach poważne ustępstwa wobec społeczeństwa. Wyrazem tych ustępstw było tzw. „porozumienie społeczne” składające się z trzech podpisanych oddzielnie porozumień w: Szczecinie, Gdańsku i Jastrzębiu - Zdroju. Porozumienie Jastrzębskie podpisano 3 września 1980 r. o godz. 5.38 w KWK „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu-Zdroju. Zostało zawarte pomiędzy Międzyzakładowym Komitetem Strajkowym (organem reprezentującym strajkujące załogi zakładów pracy z terytorium Śląska) oraz Komisją Rządową (reprezentującą władze PRL).
Ze strony MKS-u sygnatariuszami Porozumienia Jastrzębskiego byli: Przewodniczący MKS - Jarosław Sienkiewicz; Wiceprzewodniczący MKS - Stefan Pałka i Tadeusz Jedynak; członkowie MKS - Jan Jarliński, Piotr Musioł, Andrzej Winczewski, Marian Kosiński, Roman Kempiński, Mieczysław Sawicki, Kazimierz Stolarski, Ryszard Kuś, Wacław Kołodyński, Władysław Kołduński, Grzegorz Stawski.
W skał Komisji Rządowej wchodzili: Przewodniczący - Aleksander Kopeć; członkowi- Andrzej Żabiński, Włodzimierz Lejczak, Wiesław Kiczan, Mieczysław Glanowski, Zdzisław Gorczyca, Jerzy Nawrocki.
Postanowienia Porozumienia można podzielić na: polityczne i socjalno-bytowe.
Postanowienia polityczne:
- powołanie wolnych związków zawodowych;
- zapewnienie bezpieczeństwa dla strajkujących, w tym zakaz szykan mających pozory legalności;
- integralność Porozumienia Szczecińskiego, Gdańskiego i Jastrzębskiego;
- ujednolicenie świadczeń rodzinnych do wysokości świadczenia należnego wojsku i milicji;
- zwiększenie kontroli związków zawodowych nad zakładową służbą zdrowia;
- do nowej ustawy o związkach zawodowych wnioskować uprawnienia stawiania wniosków o zmianach kadrowych w zakładach.
Postanowienia socjalno-bytowe:
- wolne wszystkie soboty i niedziele (od 1 stycznia 1981 r.) oraz dobrowolność pracy w dni ustawowo wolne;
- zniesienie czterobrygadowego sytemu pracy;
- przechodzenie na emeryturę po przepracowaniu 25 lat pod ziemią lub osiągnięciu wieku 50 lat;
- zakaz oddelegowywania do pracy poza zakładem zatrudnienia;
- uniezależnienie wysokości czternastej pensji od absencji chorobowej spowodowanej wypadkiem w pracy;
- zaliczenie pylicy płuc do chorób zawodowych;
- likwidacja talonów na atrakcyjne towary z jednoczesnym zwiększeniem podaży tych towarów;
- praca w godzinach nadliczbowych tylko z zachowaniem zasady dobrowolności;
- ośmiogodzinny czas pracy dla pracowników dozoru kopalnianego;
- deputat węglowy dla wszystkich pracowników resortu górnictwa;
- wzrost wynagrodzeń proporcjonalny do wzrostu kosztów utrzymania;
- realizacja wypłat wszystkich należnych premii;
- wyznaczenie pułapu płac maksymalnych i minimalnych;
- przestrzeganie wypłacania dodatków związanych z warunkami pracy;
- zapłata za dni strajku wd. osobistego zaszeregowania pracownika;
- ograniczenie zatrudnienia w administracji do koniecznych potrzeb;
- racjonalna gospodarka zasobami węgla;
- zakaz zatrudniania pracowników do pracy na rzecz kierowników zakładów.
Porozumienie gwarantowało powołanie komisji mieszanej, której zadaniami miały być: czuwanie nad realizacją ustaleń Porozumienia oraz informowanie załóg zakładów pracy o przebiegu jej prac i realizacji porozumienia. W skład komisji wchodzili przedstawiciele rządu, władz wojewódzkich (łącznie 10 osób) oraz przedstawiciele MKS-u (również 10 osób).
Wraz z zakończeniem strajku Komitety Strajkowe przemianowane zostały w Zakładowe Komisje Robotnicze, a Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w Międzyzakładową Komisję Robotniczą. Instytucje te miały się stać podwaliną nowego, wolnego związku zawodowego. MKR otrzymała gwarancję uzyskania lokalu oraz pokrycia kosztów utrzymania.
Najważniejszym z punktów Porozumienia był ten, mówiący o powołaniu wolnych związków zawodowych. Niezależny związek zawodowy godził w podstawy na jakich opierał się socrealistyczny system polityczny. Rozbijał bowiem monopole: organizacyjny, informacyjny i decyzyjny, które przynależały PZPR i na których była oparta jej władza. Unikatowym wkładem górników w „porozumienie społeczne” było zapewnienie wolnych od pracy sobót i niedziel (od 1 stycznia 1981 r.). Zapis ten stał się później zarzewiem konfliktów pomiędzy „Solidarnością” a władzą, nie został w pełni zrealizowany.