Niezależna Organizacja Samoobrony była organizacją o charakterze antykomunistycznym. Działała na terenie Jastrzębia od 1987 r. Powstała z inicjatywy Marka Bartosiaka, a w jej skład wchodzili m.in.: Marek Danecki, Jarosław Rożek, Wojciech Szczęsny i Lech Osiak (jako jawny przedstawiciel). NOS utrzymywał kontakty z jastrzębskim, ale też wrocławskim środowiskiem opozycyjnym. Zajmował się głównie drukiem, kolportażem i dystrybucją ulotek antysystemowych. Członkowie NOS prowadzili zintensyfikowaną działalność ulotkową w Jastrzębiu-Zdroju. „Bibułę” dostarczano również do Wrocławia, Poznania, Warszawy.
W maju 1988 r. powstał Miejski Komitet „Solidarności”, w struktury którego został włączony NOS. Marek Bartosiak został przewodniczącym organizacji. Kierował przygotowaniami do sierpniowego strajku w KWK „Manifest Lipcowy”. NOS odpowiadał w tym przedsięwzięciu za przeprowadzenia akcji informacyjnej w mieście i kopalni.