Co upamiętnia
W okresie okupacji hitlerowskiej szczególnie brutalne represje dotknęły polski Kościół katolicki. Wśród tysięcy kapłanów, którzy stracili życie z rąk Niemców, było 5 księży związanych z naszą ziemią: ks. Franciszek Macherski (ur. 1883 w Katowicach, kapelan w jastrzębskim Zakładzie Boromeuszek, zm. 1940 w Mauthausen-Gusen), ks. Edward Rduch (ur. 1885 w Jastrzębiu, kapłan w Skoczowie, zm. 1941 w Mauthausen-Gusen), ks. Franciszek Styra (ur. 1882 w Biedrzychowicach koło Głogówka, proboszcz w Mszanie, zm. 1941 w Auschwitz), ks. Franciszek Zdziebło (ur. 1883 w Jastrzębiu Dolnym, misjonarz w Brazylii, kapelan klasztoru w Chełmnie, zm. 1943 w Koronowie) i ks. Józef Kania (ur. 1913 w Katowicach, kapelan Rybnickiego Inspektoratu AK, zm. 1944 w Auschwitz).
Z inicjatywą upamiętnienia duchownych wystąpiło koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 1991 r. powstał nieformalny Komitet Uczczenia Pomordowanych Kapłanów w Jastrzębiu Zdroju, który uzyskał zgodę Kurii oraz ks. Antoniego Pudlika, proboszcza kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa na montaż tablic. W lutym 1992 r. powołano Komitet Organizacyjny z Mieczysławem Brzostem na czele. W marcu wykonano 2200 cegiełek o wartości 33 mln zł, których sprzedaż miała pokryć koszty fundacji tablic. Ostatecznie uzyskano z tego tytułu 16,9 mln zł, z czego wydano 10,9 mln zł (koszt wykonania tablic wyniósł 9 mln zł). Pozostałą kwotę- na wniosek Brzosta- postanowiono przeznaczyć na budowę Pomnika „Obrońcom Ojczyzny” (dotychczas nie zrealizowanego).
Uroczystość odsłonięcia tablicy odbyła się 9 VI 1992 r. Rozpoczęła się od programu poetycko-muzycznego przygotowanego przez uczniów SP 1. Następnie w imieniu fundatorów tablic okolicznościowe przemówienie wygłosił M. Brzost. Po słowie ks. dziekana Wacława Basiaka odprawiona została Msza św. w intencji pomordowanych kapłanów. Uroczystość zakończyło odsłonięcie miejsca pamięci przez krewnych ofiar: Józefa Zdziebło oraz Teresę Fajkis. Tablice poświęcił ks. Wacław Basiak.
Dokumentacja dotycząca tablicy znajduje się w archiwum parafii NSPJ w Zdroju.
Rodzaj
Tablica
Rok fundacji
1992
Autor
Nieznany
Lokalizacja
Jastrzębie-Zdrój, ul. 1 Maja, fasada wschodnia kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa.
Forma
Tablice umiejscowiono na bocznej ścianie kościoła NSPJ. Na 5 tablicach znalazły się nazwiska pomordowanych księży, daty urodzenia i męczeńskiej śmierci oraz nazwy miejsc kaźni. Ponad nimi góruje tablica z napisem „KAPŁANI DEKANATU / JASTRZĘBSKIEGO / OFIAROWALI SIĘ / BOGU I OJCZYŹNIE”. Na samym dole została wmurowana tablica z napisem „W HOŁDZIE ICH PAMIĘCI / 1939 WIERNI DEKANATU 1945 / 1992”.
Wymiary
b.d.
Numer ewidencyjny
Nr 13/18